Kom alles te weten over de Chinese naam in 10 minuten

De Chinese naam is voor veel Nederlanders vaak lastig uit te spreken. Je ziet daarom vaak dat Chinezen zich aanpassen en kiezen voor een westerse naam om het makkelijker te maken voor anderen. Maar hoe komen ze eigenlijk aan hun eigen Chinese naam en waarom verschilt die naam zoveel met de namen die wij hanteren in Nederland? Alles wat je wilt weten over Chinese namen lees je in dit artikel.

Hoe lees je een Chinese naam?

De Chinese naam bestaat uit een achternaam 姓 (xìng) en een voornaam 名 (míng). Deze naam heeft geen spaties tussen de twee karakters en worden altijd samen uitgesproken.
De achternaam is de naam van de familie (meestal de naam van de familie van de vader) en de voornaam is de naam die bij de geboorte het beste past bij het kind.
Hieronder zie je hoe je mijn Chinese naam leest. Eerst begin je met de achternaam Sòng en dan de gegeven naam Zhāoyáng

Oké maar hoe gebruik je een Chinese naam?

Wanneer ik in China ben, stel ik me voor aan vreemden als
Sòng Zhāoyáng. – Ja je ziet het goed, voor en achternaam dus.
De achternaam Sòng hoort dus echt bij de naam. Hier nog wat voorbeelden:

• Een leraar noemt me Sòng Zhāoyáng of Sòng Xuéshēng (学生) (leerling Song)
• Vrienden of bekenden noemen me Zhāoyáng (zonder de achternaam) Let op: dit is echt heel erg informeel en gebeurt echt alleen met goede vrienden.
• De dokter in het ziekenhuis zal me Sòng xiānshēng (宋先生) | Meneer Song noemen.

Deze naam Sòng Zhāoyáng (宋朝阳) is mij gegeven door een Chinese poëet.

De rest van de naam Zhāoyáng wordt vertaald naar “rijzende zon” of “de ochtend zon”. Deze poëet heeft mij verteld dat de eerste zon van de dag, hoop brengt aan de mensen op het land, en dat alle mensen graag de komst van de eerste zon van de dag afwachten.

Het voelde voor mij als een eer om zo’n mooie waardevolle naam te ontvangen. Je vraagt je vast af of alle namen in het Chinees iets “speciaals” betekenen. Om deze vraag te beantwoorden kijken we eerst naar hoe Chinezen aan hun naam komen.

Hoe komen Chinezen aan hun naam?

Rijzende zon, cruise door het universum en verfijnde inkt. Dit is geen lijstje met wat achter een geplakte woorden, maar dit zijn werkelijk Chinese namen. China heeft een unieke manier van een pasgeboren baby een naam toekennen. Ze maken geen gebruikt van een lijst van populaire namen zoals er veelal in het westen (en veel andere culturen) gedaan wordt. Chinese namen kunnen bestaan uit een ontelbaar aantal combinaties gebruik makend van de 90.000 verschillende karakters die het Chinees kent en deze namen kunnen dus echt werkelijk van alles betekenen.

De naam die een kind krijgt in China hang vaak niet af van wat er mooi klinkt of welke namen er populair zijn in de familie. Sterker nog, bij het geven van een naam aan een kind worden namen die al voorkomen in de familie juist gemeden omdat dit disrespectvol is in de Chinese cultuur

Geslacht speelde vroeger grotere een rol bij het bedenken van de Chinese naam.

De Chinese naam is niet alleen een cultureel symbool dat waarschijnlijk op generaties wordt doorgegeven, maar het is ook een reflectie van de idealen, geloof en zelfs verwachtingen van de ouders voor het kind.

Chinese ouders kiezen vaak karakters die ze bij het kind vinden passen. Vroeger was het erg belangrijk in China dat bepaalde karakters ook paste bij het geslacht van het kind. Voor jongens heb je bijvoorbeeld karakters die “kracht”, “moedigheid”, of “galantheid” uitstralen. Voor vrouwen werden subtiele karakters gekozen die “schoonheid”, “elegantie” en “liefelijkheid” impliceren. Tegenwoordig komt het best vaak voor dat mannen en vrouwen dezelfde naam kunnen hebben. Dit zul je terugzien in de meest populaire namen van China.

Als er een Chinese naam verzonnen wordt spelen de kleinste details een grote rol. Hoe het karakter klinkt, wat het losstaand betekent en zelfs of de karakters er visueel aantrekkelijk uit zien zijn van belang.

Hieronder zie je een voorbeeldje met de naam “yī” waarbij dezelfde klank, keuze uit meerdere karakters en dus meerdere stroken biedt.

一 (één) – (1 strook)
伊 irak/iran – (5 stoken)
衣 kleren – (6 stroken)
依 afhankelijkheid – (8 stroken)

Zoals je in Chinees leren voor beginners hebt kunnen lezen, kunnen karakters precies hetzelfde klinken en kunnen ze exact hetzelfde geschreven worden in het Pīnyīn, (het Romeinse schrift om de Chinese karakters te kunnen schrijven) maar omdat een karakter er anders uit ziet, wordt dit als een compleet ander woord gezien, en bij namen geldt het dus ook dat het een compleet andere naam is.

Vernoemd naar historische gebeurtenissen.

Chinese ouders kijken ook vaak naar grote historische gebeurtenissen waar ze hun kinderen naar vernoemen. Een paar mooie voorbeelden hiervoor zijn bijvoorbeeld 建国 (Jiànguó) – Dit was de meest populaire naam in de jaren 50 en staat voor de oprichting van de republiek van China in 1949. Andere namen die in deze periode erg populair waren zijn:

建华 (Jiànhuá) – “Bouw aan China”
国华 (Guóhuá) – “Nationale trots”
军 (Jūn) – “Legermacht” 

Vragen naar de betekenis van iemands Chinese naam

Hoewel de meeste Chinese karakters direct vertaald kunnen worden naar het Nederlands zijn er ook een heleboel die niet direct vertaald kunnen worden of waarvan de directe vertaling niet eens overeenkomt met een woord dat wij kennen.

Let wel op dat je iemand niet in verlegenheid brengt zodra je iemand recht voor zijn raap vraagt om wat zijn of haar naam betekend want niet elke naam is even betekenisvol. Soms is de betekenis erg persoonlijk en weten alleen de ouders van het kind wat de naam voor moet stellen.

Nu je weet welke onderdelen een rol kunnen spelen in het bedenken van de juiste naam voor een Chinees kind. Kunnen we meer te weten komen over de gedachtegang van de ouders. We zien ook dat de namen door de jaren heen erg veranderen en afhankelijk zijn van historische gebeurtenissen. Kijk maar met met mee naar Chinese namen en hun populariteit door de jaren heen.

Chinese namen en hun populariteit door de jaren heen

Het Chinese ministerie van openbare veiligheid legt vast welke namen er jaarlijks geregistreerd worden. Op hun website kun je bijvoorbeeld vinden wat de meest voorkomende naam is in heel China, maar ook welke naam elk jaar het meeste wordt gegeven aan nieuwgeboren kinderen.

Omdat deze website in het Chinees is geschreven, en omdat ik je niet langer in spanning wil houden heb ik hieronder een overzicht gezet van de meestvoorkomende naam in China en de meest populaire namen door de jaren heen. De populariteit van de namen wisselt sterk en is ook tijd en gebeurtenis gebonden zoals je gaat zien.

Wat zijn de populairste namen in 2020/2021?

In 2020 heeft het ministerie de namen van 5.29 miljoen jongens en 4.745 meisjes geanalyseerd . Uit dit onderzoek is gekomen dat de meest populaire naam 奕辰 (Yìchén) voor pasgeboren jongens en 一诺 (Yīnuò) voor pasgeboren meisjes zijn. Het valt wel op dat het karakter 宇 (yǔ) dat universum betekent – wel vier keer voorkomt in de top 10 Chinese namen.

Hieronder zie je een tabel met het overzicht.

De top 10 meest voorkomende babynamen in China

Om jonge ouders te helpen betere namen voor hun kinderen te bedenken, heeft het ministerie van openbare veiligheid een speciaal platform in het leven geroepen. Dit platform maak het mogelijk om namen op te zoeken en te zien of deze al vaak voor komt. Dit zijn de 10 meest voorkomende Chinese namen in China.

Let op: het gaat dus om zowel de familienaam (achternaam) in combinatie met de voornaam die exact hetzelfde moet zijn.

Je ziet dat 张伟 (Zhāng Wěi) de meest voorkomende Chinese naam is met 252.224 mannen die deze naam dragen en 42.058 vrouwen.

Zoals je hierboven kon lezen zijn er sommige karakters die een “vrouwelijk” of juist “mannelijke” betekenis hebben. Toch zijn er mannen met vrouwelijke karakters en andersom. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld de Chinese traditionele vrouwen naam 李娜 (Lǐ Nà) – “Sierlijke Li” – waarvan 318 mannen in China deze naam dragen.

Veelgestelde vragen